Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu mieści się w dawnym klasztorze ss. Bernardynek z początku XVII w., ufundowanym przez matkę hetmana wielkiego Stanisława Koniecpolskiego. Muzeum posiada zbiory: archeologiczne, etnograficzne, historyczne i sztuki. W podziemiach dawnego klasztoru interesująco prezentują się zabytki archeologiczne licznie odkrywane na obszarze ziemi wieluńskiej. Zainteresowanie wzbudza biżuteria z epoki brązu, a także z okresu średniowiecza. Zespół elementów uzbrojenia z XIV/XV w., takich jak: sztylet mizerykordia, liczne groty strzał i bełtów kuszy oraz żelazne kotwiczki rzucane pod końskie kopyta, zawsze wzbudzają spore zainteresowanie. Dużą ciekawostkę stanowią: scytyjski sztylet tzw. akinakes oraz zapinka – fibula, pochodzące z późnego okresu halsztackiego, a znalezione nad Prosną.
Broń biała i palna oraz pamiątki patriotyczne, w tym biżuteria związana z powstaniami narodowymi, stanowią interesujący zespół dziewiętnastowiecznych obiektów. Na szczególna uwagę zasługuje Biblia brzeska (radziwiłłowska) z 1563 r., niezwykle rzadki zabytek polskiego drukarstwa. Ważną dla historii miasta jest bogata ikonografia obrazująca skutki bombardowania dokonanego przez niemieckie lotnictwo rankiem 1 IX 1939 r. Te historyczne zabytki można zobaczyć na parterze budynku.
Na piętrze obejrzymy zabytki związane z przeszłością podwieluńskiej wsi. Są więc tutaj liczne narzędzia rolnicze, różnorodne przyrządy wykorzystywane przez mieszkańców wsi, stroje regionalne. Możemy również zajrzeć do chałupy chłopskiej, z której jakby na chwilę wyszli domownicy. W dziale etnograficznym na wyróżnienie zasługują przede wszystkim dewocjonalia, szczególnie malarstwo religijne oraz licząca kilkaset sztuk kolekcja rzeźby ludowej.
Zbiory działu sztuki prezentowane są głównie w Oddziale Muzeum Ziemi Wieluńskiej – Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie, mieszczącym się w późnobarokowym, czteroalkierzowym dworze szlacheckim. Wśród wielu muzealiów ożarowskiego dworku na uwagę zasługują liczne pamiątki oddające charakter tej szlachecko-ziemiańskiej rezydencji. Zgromadzone zabytki pochodzą w części z dworów ziemi wieluńskiej, np. piece kaflowe, barokowe szafy, kufry. Interesująco reprezentuje się zespół portretów szlachty i wieluńskiego duchowieństwa, w tym barokowe portrety pośmiertne, tzw. trumienne.
Warto dodać, że ożarowskie muzeum opiekuje się także, zrekonstruowanym w ostatnich latach, młynem wiatrowym znajdującym się w pobliskim Kocilewie.
Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszej instytucji.
Jan Książek
Dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej